Biznesowe przywileje Kościoła Katolickiego: liczne ulgi, brak podatków i kilkaset mln zł zysku
Jeśli marzysz o założeniu własnego biznesu, ale przerażają Cię podatki, koszty i ryzyko związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, warto przyjrzeć się, jakie przywileje ma w Polsce Kościół Katolicki. Ta instytucja, dzięki swojej specyficznej pozycji prawnej, korzysta z wielu ułatwień i zwolnień, które sprawiają, że prowadzenie działalności gospodarczej w jej ramach jest znacznie mniej obciążające niż dla przeciętnego przedsiębiorcy.
Ulgi podatkowe dla Kościoła Katolickiego
Jednym z największych przywilejów, jakie posiada Kościół Katolicki, są szerokie zwolnienia podatkowe. W Polsce Kościół jest zwolniony z wielu podatków, które normalnie obciążają innych przedsiębiorców. Przykłady to:
- Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT): Kościół i jego instytucje często nie płacą tego podatku od dochodów uzyskiwanych z prowadzonej działalności gospodarczej, jeśli dochód ten przeznaczony jest na cele religijne, charytatywne lub oświatowe. W praktyce oznacza to, że kościelne podmioty mogą zarabiać miliony, nie dzieląc się zyskami z państwem. Tylko w 2022 roku kościelne biznesy wygenerowały blisko 324 mln złotych zysku, od którego nie zapłaciły ani złotówki podatku.
- Podatek od nieruchomości: Wiele nieruchomości należących do Kościoła, takich jak świątynie, domy parafialne czy klasztory, jest zwolnionych z podatku od nieruchomości.
- Podatek VAT: Kościół może być zwolniony z obowiązku płacenia podatku VAT od niektórych transakcji, co znacząco obniża koszty działalności.
Darmowe lub preferencyjne użytkowanie gruntów
Kościół Katolicki często korzysta z nieruchomości, które zostały mu przekazane przez państwo lub samorządy na preferencyjnych warunkach. Może to być przekazanie ziemi za symboliczną opłatą lub nawet całkowicie za darmo. Dzięki temu instytucje kościelne mogą rozwijać swoją działalność gospodarczą na terak obowiązku raportowania
Podmioty kościelne nie podlegają takim samym obowiązkom raportowania jak inne firmy. Nie muszą publikować sprawozdań finansowych w taki sposób, jak robią to inne organizacje non-profit czy przedsiębiorstwa. To oznacza, że ich finanse są mniej przejrzyste, co utrudnia zewnętrznym podmiotom kontrolowanie przepływu środków finansowych.
Ochrona przed kontrolami skarbowymi
Kościół Katolicki, dzięki swojej specyficznej pozycji, rzadziej podlega kontrolom skarbowym w porównaniu do zwykłych przedsiębiorców. Organy skarbowe są zazwyczaj bardziej ostrożne w podejmowaniu działań wobec instytucji religijnych, co sprawia, że ryzyko kontroli czy audytu jest znacznie mniejsze.
Dochody z darowizn i działalności gospodarczej
Kościół uzyskuje znaczne dochody nie tylko z ofiar wiernych, ale także z prowadzonej działalności gospodarczej. Należą do niej m.in. wynajem nieruchomości, hotelarstwo, prowadzenie szkół, przedszkoli, domów opieki, a także działalność wydawnicza czy medialna. Co istotne, wiele z tych działalności jest zwolnionych z podatków, co znacząco zwiększa rentowność takich przedsięwzięć. Warto również zaznaczyć, że Kościół Katolicki prowadzi działalność gospodarczą na szeroką skalę, choć trudno dokładnie określić jej pełne rozmiary. Ani Konferencja Episkopatu Polski, ani Ministerstwo Finansów nie prowadzą dokładnych rejestrów liczby biznesów prowadzonych przez Kościół, co dodatkowo utrudnia oszacowanie zjawiska.
Specjalne fundusze i subwencje
Kościół Katolicki w Polsce korzysta również z różnego rodzaju funduszy i subwencji, które są finansowane z budżetu państwa. Przykładem może być Fundusz Kościelny, który pokrywa m.in. składki na ubezpieczenia społeczne duchownych. Ponadto, Kościół może liczyć na dotacje na renowację zabytkowych obiektów sakralnych, co również zmniejsza koszty prowadzenia działalności.
Immunitet kościelny
Chociaż formalnie nie istnieje coś takiego jak "immunitet kościelny", to w praktyce Kościół Katolicki w Polsce cieszy się pewnym stopniem ochrony przed działaniami prawnymi i administracyjnymi. Jest to związane z jego historycznym wpływem na życie społeczne i polityczne oraz z faktem, że organy państwowe często podchodzą z rezerwą do podejmowania działań przeciwko instytucjom religijnym.
Polacy chcą likwidacji przywilejów podatkowych dla Kościoła
Pomimo licznych przywilejów, jakimi cieszy się Kościół Katolicki w Polsce, coraz więcej Polaków wyraża niezadowolenie z takiego stanu rzeczy. Jak wynika z sondażu IBRiS przeprowadzonego na zlecenie Radia Zet, aż 70 proc. ankietowanych uważa, że przywileje podatkowe dla Kościoła powinny zostać zlikwidowane. To wyraźny sygnał, że społeczeństwo oczekuje większej równości wobec prawa i większej transparentności w zakresie finansów kościelnych.
Niemal tyle samo badanych, bo 66 proc., uważa, że państwo powinno przestać finansowo wspierać Kościół. Zaledwie 23 proc. Polaków jest zdania, że przywileje te powinny zostać utrzymane, co świadczy o rosnącej krytyce wobec szczególnego statusu Kościoła. Dyskusja na temat wzajemnych relacji Kościoła i państwa toczy się w Polsce od lat, jednak wyniki najnowszych badań pokazują, że społeczne nastroje wyraźnie zmierzają w kierunku ograniczenia finansowego wsparcia dla tej instytucji.
Dodatkowo, połowa respondentów chciałaby zlikwidowania uczestnictwa księży w uroczystościach państwowych, a 44 proc. opowiada się za usunięciem religii ze szkół publicznych. Chociaż te tematy budzą podzielone opinie, to kwestia przywilejów podatkowych i finansowania Kościoła wydaje się jednoznacznie nieakceptowana przez większość Polaków.